| Geschiedenis van het beeld Alphons Ariëns gemaakt door Bon Ingen-Housz in 1937 | |
| 1937: De kunstenaar Bon Ingen-Housz (1881-1953) maakt na de onthulling in Enschede van het drie meter hoge standbeeld van Alphons Ariëns van August Falise in 1937 een sterk verkleinde versie van deze sculptuur, een weergave van Ariëns, staande in soutane. Met zijn gekruiste armen en licht gebogen hoofd maakt Ariëns een bedachtzame indruk. Ten opzichte van Falises uitvoering is de geheven linkerhand tegen het hoofd iets gezakt, tot onder de kin. Ook is het silhouet wat smaller en langgerekter. In Ingen-Housz’ gestileerde vormgeving is bovendien de invloed van het Duitse classicisme te herkennen, waar hij aan het begin van de twintigste eeuw kennis mee maakte. Bon Ingen-Housz doet met dit kunstwerk mee aan de vraag van Prof. Gerard Brom aan veertig kunstenaars om een kunstwerk te maken rond Alphons Ariëns. Van het massief gietijzeren, bronskleurig geverfde beeldje zijn in opdracht van het R.K. Werkliedenverbond van het Aartsbisdom Utrecht meerdere exemplaren (ongeveer 14?-16?) gegoten, in welks verenigingsgebouwen het geplaatst werd. Hoogte: 52.0 cm, breedte: 14.2 cm, diepte: 16.0 cm. Gewicht: ongeveer 10 kilo. Dit werkstuk van Ingen-Housz vond Gerard Brom overigens een verschrikking. | |
| nr. 1 | Een exemplaar is in 1981 aangekocht door het Catharijne Convent van W.J. Lenssinck, en het heeft objectnummer RMCC b00046. |
| nr. 2 | Een ander exemplaar is in het bezit van het gemeentemuseum Helmond onder inventarisnummer 80-643 collectie Mens en Werk. |
| nr. 3 | Bij de opening van het Ariëns konvikt in 1979 ontvangt rector Piet Rentinck via schenking een exemplaar. De naam van de gever is onbekend. |
| nr. 4 | Ook het aartsbisdom Utrecht is in het bezit van een exemplaar. De naam van de gever is onbekend. |
| nr. 5 | Vicaris-generaal Hans van Munster ofm heeft in de jaren zeventig ook een exemplaar van het Ariënsbeeld gekregen. De naam van de gever is onbekend. Als Van Munster in de jaren tachtig secretaris-generaal van de R.K. Bisschoppenconferentie in Nederland wordt neemt hij het beeld mee naar het Secretariaat van het Rooms-Katholiek Kerkgenootschap. Het beeld blijft daar op de kamer van de Secretaris-Generaal staan. In 2016 verhuist het SRKK vanaf Biltstraat 121 naar een kleinere kantoorruimte op de Adriaen Ostadelaan 140 in Utrecht. Bij een bezoek van Hub Crijns, vice-voorzitter van het Ariëns-Comité aan het SRKK, op 19 november 2018 blijkt het Ariëns beeld in de vergaderzaal te staan op een kast naast een antiek kruisbeeld. De combinatie van deze twee bronzen kunstwerken is treffend. |
| nr. 6 | In de hal van basisschool De Pionier in Maarssen staat eveneens een exemplaar dat een gift is van hoofdonderwijzer Reith van de Ariëns basisschool in Maarssen (met als bestuur Scholenstichting Pastoor Ariëns Maarssen), dat in 1984 na een renovatie in het schoolgebouw geplaatst is. |
| nr. 7 | Een ander exemplaar is door de erven van Toon van der Heijden geschonken. Op 24 januari 1998 overlijdt de heer A.F. (Toon) van der Heijden, geboren in Stratum op 20 december 1912, in leven o.a. Kring bestuurder van de NKV bond Sint Lambertus in Enschede, later wethouder onderwijs in Enschede, en voorzitter van het Twents Ariënscomité en lid van het landelijk Ariëns-Comité in de jaren zeventig en tachtig. Al in 1983 is een basisschool in Enschede naar hem genoemd: de Wethouder A.F. van der Heijdenschool, die in 1917 de naam wijzigt naar De Jonge Helden school. Hij is bevestigd als Ridder in de Orde van de H. Sylvester en in de Orde van de H. Gregorius de Grote en Officier in de Orde van Oranje Nassau. Na zijn overlijden besluiten echtgenote en dochter enkele stukken uit de nalatenschap aan het Ariëns-Comité te schenken, waaronder een exemplaar van het Ariëns beeld van Bon Ingen-Housz (serie 1937 voor de RK. Werkliedenvereniging aartsbisdom Utrecht). Het Ariëns-Comité overlegt met de familie over een passende bestemming voor het beeld, waarbij gekozen is voor de St Willibrordparochie in Steenderen. In maart 1999 blijkt dat de familie van der Heijden akkoord is gegaan met plaatsing van het beeld in Steenderen. Maria Schotman-Harmsen heeft het beeld meegenomen naar Steenderen. Na de viering van de festiviteiten van de parochie, in juni 2001, waarbij herdacht wordt dat Alphons Ariëns een eeuw geleden pastoor werd van de parochie, wordt het beeld op een sokkel geplaatst in de St Willebordkerk. |
| nr. 8 | Nog weer een ander exemplaar is in 1991 via schenking door familie Ton en Joke de Goeij in bezit gekomen van het Ariëns Comtié Haaksbergen en is geplaatst in de St. Pancratiuskerk. |
| nr. 9 | Een ander exemplaar is sinds 2010 via schenking in het bezit gekomen van de vice-postulator van de causa Ariëns pastoor Henri ten Have. De gevers zijn de dochters van Jos Veldman, secretaris van de Katholieke Arbeidersbeweging. Een van de dochters is de huishoudster van de pastoor in Wageningen en daar is postulator Henri ten Have pastoor. |
| nr.10 | In 2010 ontvangt bisschop Gerard de Korte van het Bisdom Groningen-Leeuwarden een exemplaar van de heer Bert Vulink, een oud NKV’er uit het aartsbisdom Utrecht. De heer Vulink vertelt: “Toen het Herstellingsoord Ariënshof op 01-01-93 werd opgeheven (het fuseerde met de H.C. Rumke-groep) heb ik dat beeld van Ariëns mee genomen. Die groep had geen affiniteit met Ariëns. Het heeft hier ’n aantal jaren in mijn werkkamertje gestaan, totdat ik las dat bisschop de Korte zo'n Ariënsvereerder was. Ik heb zijn secretaresse toen gemaild dat ik het hem eventueel wilde schenken.Hij reageerde per kerende mail dat ik hem daarmee ’n groot plezier zou doen. Hij heeft het kort daarna op ’n avond bij mij thuis in Utrecht opgehaald en nodigde mijn vrouw en mij toen uit bij hem in Groningen te komen lunchen. Dat hebben we gedaan.” |
| NB. De Stichting Herstellingsoorden Herwonnen Levenskracht (1966-1993) nam in 1977 het herstellingsoordenwerk van de Katholieke Vereniging tot Bevordering van de Volksgezondheid en tot Bestrijding van Volksziekten Herwonnen Levenskracht over. De Stichting had drie (waarschijnlijk vier) herstellingsoorden. Genoemd worden Ariënshof in Bosch en Duin (voor mannen) en Sonnehaert te Zeist (voor vrouwen) en Nieuwenoord (vakantiecentrum te Baarn), en de R.K. Herstellingsoord Vereniging Mgr. Mutsaers (RKHOV) te Venlo. De Stichting is tussen 1991 en 1993 opgeheven. Ariënshof en Sonnehaert fuseerden met de H.C. Rumke-groep, een combinatie van psychiatrische en psychotherapeutische zorginstellingen in de regio Utrecht, later weer Altrecht geworden. | |
| nr.11 | In 2015 komt via schenking door de heer Koelink uit Nootdorp een exemplaar in het bezit van de Jacobus de Meerdere parochie in Enschede. |
| nr.12 | Hendrik Scholten uit Haaksbergen, actief in het Ariëns-Comité van Haaksbergen en de Historische Vereniging Haaksbergen, meldt in mei 2018 aan Hub Crijns, dat er ook een exemplaar van het Ariënsbeeld van Bon Ingen-Housz in bezit is van de fam. Ten Voorde, Karel Doormanstraat 39 Haaksbergen. Deze familie heeft het gekregen van een goede kennis, die dit beeld had gekocht bij het beelden winkeltje Het Stiepeltje in Enschede. Deze winkel is al enkele jaren opgeheven. |
| nr.13 | Tijdens de Ariëns tentoonstelling in de Hl Hartkerk in Maarssen in augustus 2018 is een exemplaar van het Ariëns beeld in bruikleen afkomstig van mevrouw A. van Dommelen. De familie van Dommelen vertelt dat ze het beeld verworven hebben op een rommelmarkt in Den Haag. |
| nr.14 | Hub Crijns, vice-voorzitter van het Ariëns-Comité, komt op 13 november 2018 langs het geboortehuis van Alphons Ariëns op de Hamburgerstraat 38 in Utrecht. In de hal van het huis is zichtbaar op een pilon geplaatst een exemplaar van het Ariëns beeld, zoals gemaakt door Bon Ingen-Housz in 1937 en zoals in een serie vervaardigd voor de Rooms-Katholieke Werkliedenvereniging aartsbisdom Utrecht. Het is voor het Ariëns-Comité vooralsnog onduidelijk waar dit Ariëns beeld vandaan gekomen is. Het wordt nader onderzocht. |