De Utrechtse hulpbisschop mgr. Hoogenboom was op 20 mei aanwezig bij de officiële opening van de expositie ‘Ariëns & Eendracht’ in Haaksbergen (parochie St. Franciscus van Assisië). Hij was niet met lege handen gekomen: op verzoek van de Historische Kring Haaksbergen, het Ariëns Comité en de tentoonstellingscommissie had hij speciaal de beroemde miskelk van mgr. Alphons Ariëns vanuit de H. Hartkerk te Maarssen naar Haaksbergen meegenomen.

Beschrijving

De expositie belicht de priester Alphons Ariëns, het experiment met de productiecoöperatie N.V. De Eendracht en de ontwikkeling van de arbeidersbeweging. Priester Alphons Ariëns, werkzaam in Enschede, was begaan met het lot van arme textielarbeidersgezinnen. Hun leefomstandigheden waren vaak mensonterend. Een aantal ontslagen textielarbeiders van de textielfabriek Jordaan vroeg de priester in 1894 om hulp. Ariëns kwam hierop direct in actie: hij zorgde voor kleding en voedsel voor de gezinnen en richtte voor hen een textielweverij op in het voormalige pastoriegebouw aan de Braak in Haaksbergen. N.V. De Eendracht was geboren, een voor die tijd vernieuwend experiment met zelfbestuur van de arbeiders. Het werd echter geen succes en door financiële nood moest de fabriek de deuren sluiten. Ariëns verkocht zelfs de miskelk die hij bij zijn priesterwijding van zijn ouders had gekregen; deze werd hem later echter weer terug geschonken.

Mgr. Hoogenboom was “heel graag” met de kelk naar de opening van de expositie gekomen, zo zei hij in een korte toespraak. “Mijn band met de persoon van mgr. Alphons Ariëns is ontstaan in de jaren dat ik priesterstudent en later conrector was van de priesteropleiding het Ariënskonvikt. Alphons Ariëns was eerst en vooral priester. Voor zijn leven en werken was de viering van de Heilige Eucharistie bron en fundament. Als de priester bij de bereiding van het altaar een weinig water bij de wijn in de miskelk voegt, spreekt hij de woorden ‘Water en wijn worden één. Gij deelt ons menszijn en neemt ons op in Uw goddelijk leven.’ Zo verstond de priester Ariëns het als zijn roeping en levensopdracht om God bij de mensen en mensen bij God te brengen. In de Twentse arbeiders en hun gezinnen die werden uitgebuit, ontmoette hij de lijdende Christus. Als priester wilde hij vanuit de Zelfgave van Christus in de Heilige Eucharistie zichzelf aan de mensen wegschenken ten dienste van hun geestelijk heil en welzijn. Moge deze expositie bijdragen aan het levend houden van de gedachtenis aan de Dienaar Gods Alphons Ariëns en het proces van zijn zaligverklaring bevorderen.”

Ook Henri ten Have, priester van het Aartsbisdom Utrecht en auteur van een biografie over Ariëns, was bij de opening van de tentoonstelling aanwezig. Deze kwam tot stand door de werkgroep ‘Expositie’ van de Historische Kring Haaksbergen, met deskundige ondersteuning van Jan Hinke namens het Ariëns Comité.

Expositie ‘Ariëns & Eendracht’, Theeschenkerij Jordaan, Scholtenhagenweg 42 Haaksbergen, openingstijden: www.theeschenkerij-jordaan.nl

Artikel is overgenomen van de website van het Aartsbisdom Utrecht

{aridoc engine="iframe" height="1250" width="800"}images/infomat/poster_AriensEXPO_definitief_Datum21mei_s.pdf{/aridoc}

Sociale encycliek voor een menswaardige toekomst van economie en arbeid

De encycliek Rerum novarum van paus Leo XIII verscheen 125 jaar geleden in 1891. Met deze encycliek reageerde de paus op de veranderingen in samenleving, politiek en economie: de opkomst van het vrije kapitalisme zorgde voor grote ongelijkheid tussen sociale klassen en voor zeer slechte leef- en werk-omstandigheden van de arbeiders. De Paus formuleerde als oplossing voor deze sociale kwestie een middenweg. Eigendom was toegestaan, maar mocht niet exclusief voor een bepaalde groep ter beschikking blijven. Arbeiders mochten zich verenigen in vakbonden om te ijveren voor hun rechten, en de overheid moest die rechten beschermen. Deze encycliek baande de weg voor de bijdrage van de katholieken aan de opbouw van en goede en rechtvaardige samenleving.

Om het verschijnen van deze encycliek te herdenken wordt op 29 april een jubileumbijeenkomst georganiseerd in het Catharijneconvent te Utrecht. Wat is de actualiteit van deze encycliek voor de huidige sociale kwestie? Want ook nu zorgen veranderingen in politiek, samenleving en economie voor onrechtvaardige verdeling van de welvaart in de samenleving en voor onzekere, kwetsbare economische posities. De overheid trekt zich verder terug, de bescherming van werkenden en werkzoekenden neemt af, en privaat vermogen wordt steeds meer geconcentreerd.

Wat heeft het sociale gedachtegoed van de katholieke kerk hierover te zeggen? Over deze vraag is een essaywedstrijd georganiseerd voor studenten. Op de prijswinnende essays zal worden gereageerd door mensen die mede beslissen over het huidige beleid.

Datum: 29 april 2016 | Plaats: auditorium Museum Catharijneconvent

Adres: Lange Nieuwstraat 38, Utrecht | Graag aanmelden op www.socires.nl/rerumnovarum

Deur open 13:00uur

13:30 Presentatie van het winnende essay
14:00 Reactie Harry van de Kraats
14:30 Pauze
14.45 Reactie Patrick Fey
15:15 Reactie Ronald Jeurissen
15:45 Plenaire discussie
16:15 Overhandiging prijzen door Mgr. Punt,
bisschop van Haarlem-Amsterdam

Drs. Patrick Fey is voorzitter van CNV overheid & publieke diensten
Prof. dr. Ronald Jeurissen is hoogleraar business ethics aan Nyenrode Universiteit
Mr. Harry van de Kraats is directeur van het Algemeen Werkgeversverbond Nederland

Onze parochie (Jacobus de Meerdere te Enschede) heeft van de Heer Koelink uit Nootdorp een bronzen replica van het beeld van Alphons Ariëns gekregen.

Hij is erg gehecht aan dit beeld, dat meer dan 50 jaar in zijn bezit was, maar gezien zijn leeftijd en levensverwachting wilde hij daar graag een waardige bestemming voor vinden en heeft  van Bisschop de Korte (bisdom Groningen-Leeuwarden) ons adres gekregen. Ik heb contact met hem gezocht met het bovenstaande resultaat.

De heer Koelink was in de 60-er jaren bestuurder van de Utrechtse Diocesane bond van de KAB. Hij hield veel spreekbeurten over Alphons Ariëns en Schaepman (Tubbergen) in het toenmalige aartsbisdom Utrecht. Hij heeft de fusie en overgang van de KAB naar het NKV mede begeleid. In 1963 werd het 70-jarig bestaan van de KAB gevierd in Zwolle. Daarbij kreeg de heer Koelink van een heer xxxx de bronzen replica van Alphons Ariëns. Dit is een replica van het standbeeld (1934) dat voor het ziekenhuis MST aan het Ariënsplein staat.
Het beeld zal een definitieve plaats krijgen in de St. Jozefkerk of in de Jacobuskerk in overleg met het Ariëns Comité.

Trees Schaap (bestuurslid Katholiek Enschede)

Na overleg is de replica geplaatst in de Ariënskapel van de Jacobuskerk.

Bron Museum Catharijneconvent:

Bon Ingen-Housz, August Falise

Staande Alphons Ariëns (1860-1928), met opschrift, replica naar standbeeld in Enschede

1938 - 1938

ALPHONSE ARIËNS 
B. Ingen Housz, 1938
RMCC b46

Als jonge kapelaan te Enschede wordt Ariëns (1860-1928) getroffen door de sociale wantoestanden onder textielarbeiders. Hij sticht in 1889 voor de Twentse textielarbeiders een aparte vakorganisatie, een initiatief waarin hij zijn geloofsgenoten ver vooruit is. Ook is hij de grote man van de drankbestrijding. Het beeldje is in een aantal exemplaren afgegoten in opdracht van het R.K. Werkliedenverbond, in welks verenigingsgebouwen het geplaatst werd.

Noot:
De Wageningse beeldhouwer August Falise heeft o.m. ook het Schaepman monument in Tubbergen vervaardigd.